Phần 3
12 cách hướng người khác suy nghĩ theo bạn
Chương 10
Không tranh cãi
Tôi còn nhớ một bàn học vô cùng quý giá
đã học được trong một buổi tiệc ở London
Đó là tiệc mừng ông George Smith
một phi công xuất sắc trong thế chiến thứ nhất
được nhà vua Anh quốc phong tước hiệp sĩ
được chính phủ Úc tặng một phần thưởng lớn
và được cả nước Mỹ kính trọng
Lần đó, người ngồi bên cạnh tôi kể một câu chuyện hài hước,
minh chứng cho câu trích dẫn thế này.
Có một vị thần sắp đạt số mệnh chúng ta,
ngày muốn sao thì ta phải chịu như vậy.
Ông ấy cho rằng câu đó trong kinh thánh.
Tôi biết rõ là ông đã nhầm lẫn,
và để tỏ ra mình quan trọng và muốn khoe quan kiến thức,
tôi nói rằng ông đã sai rồi.
Ông ấy nói,
"- Anh bảo sao?
Shakespeare ư?
Không thể nào,
thật là phi lý.
Câu trích dẫn này là ở Kinh Thánh mà,
tôi chắc chắn với chạy."
Ngồi bên trái tôi là người bạn của Frank Gamond.
Anh là một chuyên gia nghiên cứu về Shakespeare.
Thế là chúng tôi đồng ý trao vấn đề này cho Gamond làm trọng tài.
Gamond lắng nghe,
đáp cho chân tôi dưới cầm bàn và nói,
Đau này anh sai rồi ông ấy nói đúng đấy.
Câu đó ở trong kinh thánh.
Đêm đó trên đường về tôi bực tức hỏi Cameron.
Frank,
cậu biết rằng câu trích dẫn này là của Shakespeare cơ mà.
Đụng thể dĩ nhiên là như vậy.
Trong Hamlet hồi năm cảnh 2.
Nhưng mà này anh bạn,
chúng ta là khách trong một buổi tiệc.
Tại sao phải chứng minh rằng ông ấy sai?
Điều đó có khiến cho ông ấy quý mến cậu hay không?
Sao không để cho người ấy giữ thể diện đi?
Ông ấy không hỏi ý kiến cậu mà.
Vậy cậu tranh cãi với ông ấy làm gì?
Điều đó chẳng có lợi gì cho cậu cả.
Không chỉ tôi đã khiến cho người kể chuyện khó chịu,
mà còn đẩy anh bạn của tôi vào một tình huống khó xử.
Đừng cố tranh cãi chỉ để giành phần thắng.
Người bạn dạy tôi câu này bây giờ đã qua đời,
nhưng lời khuyên đó vẫn còn giúp tôi cho đến tận ngày hôm nay.
Đây là một bài học hết sức giá trị,
bởi vì tôi chúng là một tay cãi lý,
cố chấp và bức trị.
Khi còn nhỏ tôi thường cãi lý với anh tôi về mọi chuyện trên trời dưới biển.
Khi đến trường trung học,
được học logic và cách lý luận,
tôi lại tham gia mọi cuộc tranh luận.
Sau đó tôi học về cách tranh luận và cách lập luận ở New York nên lại càng thích tranh luận hơn.
Bây giờ nghĩ lại tôi thấy thật là xấu hổ vì đã có lần còn định viết một quyển sách về tranh luận.
Từ đêm hôm đó trở đi,
tôi đã biết lắng nghe,
chú ý quan sát kết quả của hàng ngàn cuộc tranh luận.
Cuối cùng tôi đã đi đến kết luận rằng,
trên đời này chỉ có một cách giải quyết tranh cãi tốt nhất,
đó là tránh đừng để cho nó xảy ra.
Phải tránh nó như tránh rắn đọc hay là tránh động đất và núi lửa vậy.
9 trong số 10 cuộc tranh cãi đều đưa đến kết quả là ai cũng tin chắc rằng mình đúng.
Thế rồi hai bên ngày càng xa cách nhau.
Nhưng thật ra kết quả cuối cùng của bất cứ cuộc tranh cãi nào
là không có ai thắng cả.
Bởi vì nếu như bạn thua thì đó rằng là bạn đã thua.
Còn nếu như bạn thắng
thì bạn vẫn cứ thua.
Tại sao vậy?
Đơn giản là vì khi bạn thắng một người khác khi bạn chứng tỏ
Hiến thức của đối phương kém hơn,
lập luận của anh ta đầy những lỗ hỏng và đầu óc của anh ta có vấn đề.
Nghĩa là bạn đã làm cho lòng tin,
lòng tự hào của người đó bị tổn thương.
Anh ta sẽ bi quan hoặc là tức tối vì sự đắc thắng của bạn.
Còn bạn thì đắc chí với thắng lợi của mình.
Bạn quên rằng khi có người bị buộc phải chống lại ý muốn của mình, muốn của mình,
họ sẽ cố bám lấy ý kiến,
quan điểm của họ bằng mọi giá,
mọi góc độ,
dù là bằng một góc nhìn hẹp hoài nhất.
Như vậy thì cuối cùng bạn đã thua.
Cách đen nhiều năm,
trong lớp của tôi có một học viên tên là Patrick O'Hare,
học dấn tương đối thấp và rất ưa cải lý.
Anh ta từng làm tài xế rồi chân chương bán hàng,
nhưng không ấy thành công.
Anh ta cứ luôn gây gỗ và chống lại chính những người mà anh ta đang tìm cách bán hàng cho họ.
Mỗi khi khách hàng nói một điều gì đó không hay về món hàng mà anh ta đang bán,
thì Pet liền đỏ mặt tía tay như muốn đột vào mặt đối phương.
Giai đoạn ấy, Pet thường thắng trong những cuộc tranh cãi như anh kể lại.
Tôi thường bước ra khỏi một giang phòng nào đó với sự đắc ý rằng mình đã dạy cho cái gã khách hàng tiềm năng dân ngu ngốc ấy một bài học.
Rõ ràng là tôi đã dạy cho anh ta điều gì đó,
nhưng không biết anh ta có cảm nhận được gì không.
Và rốt cuộc điều quan trọng nhất là tôi chả bán được gì cho anh ta cả.
Tôi không dạy cho Patrick cách tranh cãi để thắng,
mà chỉ ra rằng anh ta không nên nói nhiều và nên tránh các cuộc tranh cãi đi.
Thế rồi, Patrick đã trở thành một trong những người bán hàng xuất sắc nhất ở công ty White Motor ở New York.
Anh ta đã làm điều đó như thế nào?
Đây là câu chuyện theo chính lời anh ta kể.
Nếu bây giờ khách hàng có nói,
Cái gì?
Xe tải của hãng White Motor à?
Kém lắm.
Có cho không tôi cũng không nhận đâu.
Tôi sẽ mua xe từ hãng Huss.
Thì tôi sẽ đáp rằng,
dạ vâng, xe của hãng đó rất tốt,
nếu như ông mua xe tải của hãng đó thì ông sẽ không sợ lầm đâu.
Công ty đó uy tín này,
phục vụ lại chú đáo.
Lúc đó thì anh chàng khách hàng sẽ không nói gì được nữa,
không có chỗ nào để mà tranh luận.
Anh ta không thể cứ nói mãi suốt buổi rằng xe Hull tốt nhất.
Lúc đó chúng tôi rời khỏi chủ đề xe tải của hãng Hull và bắt đầu nói về những điểm tốt của xe tải hãng White Motor.
Có một thời những lời nhận xét,
điều mà tôi không muốn nghe như thế sẽ làm tôi nóng mặt lên.
Tôi muốn tìm dực điểm của loại xe đó.
Nhưng tôi càng cố tranh cãi thì khách hàng lại càng binh chực nó.
Và khi càng binh chực nó thì anh ta lại càng tin chắc rằng xe của hãng đó tốt hơn xe của hãng tôi.
Còn như thế thì làm sao mà tôi có thể bán được hàng?
Tôi đã phí nhiều năm trong đời để mà gây cổ và chống đối.
Bây giờ tôi học được cách ứng xử một cách khôn ngoan.
Cách này mang lại lợi ích hơn dịu.
Nhà thông thái Ben Franklin từng nói,
Nếu bạn cố tranh cãi để mà thắng,
thì đó cũng chỉ là một chiến thắng vô nghĩa,
bởi vì bạn sẽ không bao giờ nhận được thiện chí và sự hợp tác của đối phương.
Cho nên bạn phải cân chắc,
bà thực sự muốn gì?
Cố gắng giành một chiến thắng giả tạo về mặt lý thuyết
hay là đạt được thiện chí thật sự của một con người?
Bạn được gì?
Và mất gì?
và rất hiếm khi người ta đạt được cả hai điều.
Một tờ báo ở Boston đã trích đăng những dòng chữ từ một tấm bia đặc biệt như sau
Đây là nơi yên nghỉ của William J.
Người đã cho rằng mình luôn luôn đúng,
nhưng dù sai hay đúng,
ông ta cũng đã chết không kém không hơn.
Bạn có thể đúng,
cực kỳ đúng khi nắm thế áp đảo trong một cuộc tranh cãi,
Nhưng nếu không thể thuyết phục được người khác,
thì dù bạn có đúng bao nhiêu đi chăn rửa cũng là vô ích.
Frederick Parsons,
một chuyên viên tư vấn thuế thu nhập cá nhân,
đã từng tranh cãi hàng tiếng đồng hồ
với một thanh tra thuế của chính phủ về một khoản doanh thu 9.000 đô la.
Parsons cho rằng,
9.000 đô la này trên thực tế là một món nợ khó đòi,
có thể không bao giờ thu được và vì vậy không nên đánh thuế.
Người thanh tra bác lại,
tôi không cần biết,
một khi đã khai doanh thu thì phải đóng thuế.
Parsons nghĩ,
ông thanh tra này là người lạnh lùng,
kêu căng và bướng bỉnh,
mình có lý luận
chẳng chiến bao nhiêu thì cũng vô ích thôi,
mình càng tranh cãi thì ông ta càng cứng trắng hơn.
Thế là Parsons quyết định không tranh cãi nữa.
Ông nói,
tôi biết đây là một việc rất
Nó so với vô số những vấn đề quan trọng và khó khăn đang cần ông giải quyết.
Tôi đã nghiên cứu về thuế,
nhưng chỉ là hiểu biết qua và sách dở,
chứ không có được kiến thức và kinh nghiệm thực tế như ông.
Đôi khi tôi cũng muốn có một công việc đầy thử thách giống như ông vậy".
Người thanh tra lập tức ngồi thẳng lên,
rồi ngã lưng ra sau và trò chuyện một hồi lâu
về công việc của mình,
về những trò gian chối tinh chi mà ông đã phát hiện được.
Thanh tra dần dần trở nên thân mật và sau đó kể cho Parsons nghe về gia đình của mình.
Khi rạp về, người thanh tra bảo sẽ xem lại vấn đề của Parsons.
Ba ngày sau,
ông ấy thông báo rằng sẽ không thu thuế trên khoản doanh thu khó đòi đó.
Người thanh tra thuế này thể hiện rõ một trong những nhược điểm phổ biến nhất của con người.
Đó là mong muốn chứng tỏ sự quan trọng của mình.
khi Parsons cãi lý với ông.
Lẽ tự nhiên là ông lớn tiếng trấn áp để khẳng định uy thế của mình.
Nhưng khi đối phương đã công chận tầm quan trọng của ông,
thì ông lập tức tỏ ra là người dễ cảm thông và độ lượng.
Đức Phật có dạy rằng,
oán không bao giờ diệt được oán,
chỉ có tình thương yêu mới diệt được oán thụ.
Tranh cãi không giải quyết được bất hòa,
chỉ có lòng khoan dung và thiện trí nhìn chẳng sự diệt bằng
của đối phương mới hòa giải được.
Có lần Tổng thống Lincoln khuyên một sĩ quan trẻ khi anh này tranh cãi dữ dội với một đồng nghiệp.
Không ai muốn tiến thân mà lại phí thời gian vào chuyện tranh chấp riêng tư.
Việc đó chỉ làm hỏng tính khí của mình và làm mất đi sự tự chủ thôi.
Đôi khi cũng phải biết nhường cho người khác mặc dù biết rõ là mình có lý.
Thà nhường một lối cho một con chó còn hơn đi tranh nhau với nó để rồi bị nó cắn.
Bởi vì dù giết được con chó thì sau đó dách cắn cũng chẳng lành ngay được.
Một bài viết trong tạp chí Bits and Pieces.
Tên của một tạp chí được đặt theo lối chơi chữ
bởi vì bits và pieces đều có kể là mẫu, mảnh hay miếng.
Bài viết có thể đưa ra vài cợ ý giúp cho bạn tránh những bất đồng
và không trơi vào các cuộc tranh cãi không cần thiết.
không cần thiết.
Sẵn sàng chấp nhận việc bất đồng quan điểm.
Khi hai đối tác bao giờ cũng nhất trí với nhau,
thì chỉ cần ý của một bên là đủ rồi.
Nếu chưa có ý kiến bất đồng,
đó là cơ hội để bạn kịp điều chỉnh
trước khi phạm một lỗi lầm nghiêm trọng.
Đừng tin vào cảm nhận đầu tiên của bạn.
Phản ứng tự nhiên đầu tiên của chúng ta
trong một tình huống khó chịu,
đó là tự dệ.
Hãy cẩn thận,
hãy giữ bình tĩnh và thận rộng với những phản ứng đầu tiên của bạn.
Nó có thể là tệ nhất,
hay gì là tốt nhất.
Kiểm soát cảm xúc của bạn.
Hãy nhớ rằng người ta có thể đánh giá được tính tình của một con người bằng cách làm cho người đó nổi giận.
Lắng nghe trước.
Hãy dừng cho đối thủ của bạn một cơ hội chia sẻ.
Hãy để cho họ nói hết,
đừng có ngắt lời,
tranh cãi hay tự dậy.
Vì như vậy chỉ dựng lên những hàng rào chia cắt.
Hãy tìm cách xây nên những dịp cầu chia sẻ cảm thông.
Tìm những điểm chung
Khi nghe đối phương trình bày,
trước tiên hãy chú ý đến những điểm mà bạn tán thành.
Trung thực nhận lỗi
Hãy nhìn dận những sai lầm của mình và xin lỗi.
Điều này sẽ khiến cho đối thủ mất vũ khí và sẽ giảm bớt thái độ chống đối.
đối vội, hứa xem xét lại cẩn thận ý kiến của đối phương.
Hãy nhớ rằng đối phương có thể đúng,
việc tán thành ý kiến của họ ở giai đoạn này sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc chịu đựng
cảnh họ vỗ tay và nói,
chúng tôi đã tìm cách dạy bảo ông rồi nhưng mà ông đâu có chịu nghe.
Khi khả năng thất bại xảy ra,
dì bạn cứ khăn khăn làm theo ý mình.
Thành thật cảm ơn đối thủ về sự quan tâm của họ.
Bất cứ ai mất thị giờ tranh cãi với bạn cũng đều quan tâm tới những chuyện bạn đang quan tâm.
Hãy nghĩ đến họ như những người thực sự muốn giúp đỡ bạn.
Như thế bạn có thể biến các đối thủ của mình thành bạn bè.
Đừng hành động dội chàng,
hãy để cả hai bên có thị trời suy nghĩ thấu đáo chấn đề.
Hãy gợi ý rằng cả hai cần gặp lại giao trò hung khát khi đã thu thập đủ giữ kiện để đưa ra bàn luận.
Trong khi chuẩn bị cho cuộc họp đó,
hãy tự hỏi mình vài câu hỏi khó trả lời.
Đối tác của mình có lý không?
Có lý ở chỗ nào?
Phải chăng lẽ phải hay ưu thế thuộc về lập trường hay lập luận của họ?
Cách phản ứng của mình có giải quyết được vấn đề hay chỉ giúp mình khỏi bị tổn thương?
Nó sẽ đẩy các đối tác đi xa hay kéo họ lại gần mình hơn?
Cách phản ứng của mình có được những người tốt đánh giá cao hay không?
Mình sẽ thắng hay sẽ thua?
Phải trả giá nào nếu như mình thắng?
Nếu mình im lặng thì có hết mâu thuẫn hay không?
Tình huống khó khăn này có phải là một cơ hội cho mình hay không?
Khi thấy đối phương bắt đầu nổi cáo thì bạn hãy kết thúc cuộc tranh luận bằng một câu nói vui nào đó.
Chesterfield
Khi tranh luận với một người bạn cần định hướng để sau cuộc tranh cãi bạn sẽ có thêm một người bạn.
Diodor
Đừng bao giờ cố tranh cãi với người ở cấp cao hơn mà hãy trình bày rõ ý kiến của mình bằng sự kiêm tốn.
George Washington
Tranh cãi là một trò chơi của hai người hay hai nhóm người,
nhưng trò chơi này thường không có bên nào thắng cuộc cả.
Benjamin Franklin
Nguyên tắc 10
Cách giải quyết tranh cãi tốt nhất là đừng để nó xảy ra.