Mời các bạn nghe chuyện ngắnCậu bé và Giáng sinh của Chúa Cứu Thếcủa nhà văn Nga Dostoevskyqua bản dịch của Đoàn Tử HuyếnTôi là nhà vănVà dường như chính tôi đã sáng tác ra một câu chuyệnTại sao tôi nói dường nhưTrong khi tôi biết chắc làMình đã sáng tác raNhưng tôi vẫn cứ cảm thấy rằngCái đó đã từng xảy ra ở đâu đấy,và nó đã xảy ra đúng ngay trước lễ Giáng sinh,trong một thành phố lớn nào đó,và một ngày giá rét kinh hoàng.Tôi hình dung ra một cậu bé ở dưới một tầng hầm,cậu bé hãy còn rất nhỏ,mới chừng sáu tuổi,hoặc thậm chí ít hơn.Buổi sáng cậu tỉnh dậy trong căn hầm ấm ướt và buốt lạnh.Cậu mặc một chiếc áo khoác và run cầm cặp.Hơi thở của cậu bay ra trắng đục và ngồi trên chiếc hòm trong góc hầm.Vì không biết làm gì,cậu nghĩ ra tròn nghịch bằng cách liên tục phả hơi ra và nhìn luộng hơi nước bay khỏi miệng mình.Nhưng cậu rất muốn được ăn.Từ sáng,cậu đã mấy lần đi đến bên chiếc phàn nơi người mẹ đang ốm liệt giường của cậu nằm dưới tấm chân mỏng tan như chiếc bánh đa.Đầu kê lên chiếc tay nải thay cho hối.Làm sao mà chị ta có mặt ở đây?Có lẽ chị ta cùng với con trai đến từ một thị trấn khácvà đột nhiên ngã bệnh.Bà chủ của hầm chọ này hai ngày trước đã bị cảnh sát bắt về đồn.Những khách ở chọ tàn mát hết,chỉ còn một tay thợ ở lại thì không đợi đếnngày lễ đã hơn một ngày đêm say mềm nằm như chết.Trong góc hầm khác,một bà già khoảng 80 tuổi bị trứng phong thấp nằm giên dĩ.Bà ta trước đây làm bảo mẫu ở đâu đó,còn bây giờ hấp hối trong cô đơn,luôn miệng kêu giên,cầu nhầu và gầm gừ với cậu bé,khiến cậu không *** đến gần góc phòng của bà ta.Nước uống cậu ta tìm được ở phòng ngoài,nhưng bánh mì thì không thấy ở đâu cả.Và cậu đã hàng chục lần đến bên phàn để đánh thức mẹ dậy.Càng lúc cậu càng cảm thấy sợ.Trời đã tối từ lâu mà chưa có ai thắp đèn lửa lên cả.Hơi nước đông lạnh tỏa ra từ thân những con ngựa bị quất chạy như điênTừ những cái món thờ hồn hèn nóng bòng của chúngTiếng móng ngựa đập xuống mặt đường lát đá vẳng lên qua làn tuyết mỏngVà tất cả cứ chen chúc,cứ xô đầy Và lại chú thèm ăn quá,giá được dù chỉ một màu bánh con con.Và sao những ngón tay bỗng đau nhất như thế này?Một nhân viên chị An đi ngang qua và ngoành vội mặt đi để khỏi nhìn thấy cậu bé.Lại một đường phố nữa.Ôi sao mà nó rộng đến thế?Ở đây thì dễ bị đè bẹp như chơi,và người xe đi lại,chạy cuốn cuồng, la hét,vãn điện,bao nhiêu là điện sáng.Còn đây là cái gì?Ồ,một tấm kính thật lớn,phía sau tấm kính là căn phòng,trong phòng có một cây cây cao tới tận trần,đó là cây Giáng sinh.Trên cây,bao nhiêu là đèn,bao nhiêu là những quả táo và những tấm giấy vàng,và xung quanh là búp bê,là những con ngựa nhỏ,và những đứa trẻ chạy đi chạy lại trong phòng mặc quà náu đẹp, sạch sẽ,cười nói và chơi đùa,và ăn và uống một cái gì đó.Kìa,có cô bé bắt đầu điệu nhảy với một cậu bé.Ôi,cô bé mới sinh làm sao?Lại còn nhạc,qua tấm kính vẫn nghe thấy tiếng nhạc.Một quý bà vội chạy đến bên cậu,nhét vào tay cậu một đồng su nhỏ,và bà ta mở cửa đẩy cậu ra đường.Ôi! Cậu sợ quá đi mất,đồng su tuột khỏi tay cậu và lan len keng trên bậc thèm.Cậu không thể gặp những ngón tay tí đỏ của mình để giữ nó lại.để giữ nó lại.Cậu bé quay mình vụt chạy,chạy thật nhanh, thật xa khỏi chỗ này,còn tới đâu thì chính cậu cũng không biết.Và cậu lại muốn khóc,nhưng cậu sợ,và cậu vừa chạy,vừa thổi lên những ngón tay của mình.Rồi một nỗi buồn tràn ngập lòng cậu,Vì cậu Bống cảm thấy thật cô đơn và hoàng sợVà Bống nhìnLại chúaLại cái gì thế này?Một đám người chen chúc,kinh ngạc đứng nhìnTrên cửa sổ phía sau tấm kínhLà 3 con búp bê nhỏ nhắnMà cáo váy màu xanh và màu đỏGiống hệt như người đang sốngMột ông già ngồi bên cạnhDường như đang chơi cây vĩ cầm to đùngCòn 2 người khác đứng gần đóthì chơi những chiếc vĩ cầm bé xíu.Họ gật gật đầu theo nhịp và nhìn vào mắt nhau.Môi của họ mấp mấy.Họ đang nói.Họ nói cái gì đấy,nhưng không nghe thấy qua lớp kính.Lúc đầu cậu nghĩ đó là những người sống thật.Nhưng sau khi biết chắc,đấy chỉ là búp bê,cậu bỗng phá ra cười.Cậu chưa bao giờ thấy những con búp bê như vậy,và không biết rằng trên đờilại có những thứ như vậy.Thật ra thì,cậu muốn khóc,nhưng cậu lại thấy những con búp bê khi quá buồn cười.Cậu bé ngồi xuống,người co xuống lại.Cậu không thể thở lấy hơi được vì quá sợ hãi.Và bất ngờ,hoàn toàn bất ngờ,cậu cảm thấy rất dễ chịu.Hai tay và hai chân đột nhiên không đau nữa,và trở nên ấm áp,rất ấm như trên lò sười vậy.Cậu dùng mình toàn thân.Ôi! Cậu đã ngủ thiếp đi.Ngủ ở đây thật là dễ chịu.Mình ngồi đây một lát rồi sẽ lại đi xem búp bê.Cậu bé nghĩ và tròn mịm cười khi nhớ đến chúng,hệt như người sống ấy.Và bỗng nhiên cậu nghe thấy tiếng mẹ cậu hát đâu đó bên cạnh.bên cạnh.Mẹ ơi,con ngủ đây.Ôi,ngủ ở đây thật là dễ chịu.Nào,ta đi xem cây thông giáng sinh đi.Một giọng nói khe khẽ bỗng vang lên bên tay cậu.Thoạt đầu,cậu nghĩ đó là mẹ của cậu.Nhưng không,không phải mẹ.Ai gọi cậu,cậu không nhìn thấy.Nhưng trong bóng tối,có người nào đócúi xuống bên cậu,ôm lấy cậu,và cậu chìa tay về phía người ấy.Và bỗng nhiên,ôi,ánh sáng,ôi, cây Giáng sinh!Mà đó không phải là cây thông.Những cây như thế này cậu chưa từng thấy.Bây giờ cậu đang ở đâu?Xung quanh tất cả đều trói loà,tất cả đều rực rỡ,và xung quanh toàn bố bê.Nhưng không,không phải bố bê,đó là những cậu bévà những cô bé.Chỉ có điều,tất cả đều lộng lĩ,chúng vây quanh cậu,bay lượn,tất cả đều ôm hôn cậu,cầm tay cậu,nâng cậu lên cao,và cậu cũng bay lượn,và cậu trông thấy mẹ cậu đang nhìn cậuvà cười với cậu,thật mãn nguyện.Mẹ!Mẹ ơi!Ôi, ở đây thích quá mẹ!Cậu bé kêu to với mẹ,Cậu lại ôm hôn những đứa trẻ và cậu muốn kè ngay cho chúng nghe về những con búp bê phía sau tấm kính.Các bạn là ai thế?Các bạn trai và các bạn gái?Cậu hỏi miệng cười,dạng dỡ yêu thương.