Rhan o broddes fuddigol Cernarfon 1959. Cadwinau.
Pes o fynyddoedd, ei cyfnau yn grymanog gan hynnaid.
Yn gwylio breuder dynion yn brodio yn ei bryw, harddwch ei bro.
Rwydw aethwch bro'r hedyn o wifrau a mastiau mawr.
Aflendid, lle bu glendid glas.
Tomynydd rwbel fel gwrachod gwargam a'i peisiau wrachslyd yn difwyno'r dolydd.
Bro pepin a llai.
Dai a fyndalog a diofal cyn i caethiwor hwn cloriau'r mabinogion yng nghymni'r ferch awnai doflodau'r gwydd.
Dyma'r bro.
Morthwyliwyd y cadwinau ddolen wrth ddolen.
Yn hir crydd, gweithdur sair a cefail ysgol.
Y gof.
Heddiw, mae ynfyd a welwch yn cerddedw i lawr y dyffryn.
Mor dawel a phlentyn yng nghyroth ei fam.
Mwyach ni chlywyr hwteru'r chwarael fel cynt yr hwy gorawyr blisgynwy.
Ond daw lleiad arian i ddilladu erwai.
A llathru llyfnwyn llifno arian byw.
A throi hen domenydd rwbel yn fynyddoedd hyd a lledrith.
Gwynfannu slais gan lywydd lles gymys o'r set fawr.
Syniad nos fercher.
Cyfarfod gweddi nos iau.
Ym brydlon pnawsadwr nam ddau bydd angladd Tomos Yws.
Tomos Yws y fforddoliwr yn cychwyn o'i gartref.
Wyt ti'n siŵr, Will Jaws, mae am ddau ac oedd oedd yr angladd nos i'l?
Os felly, gadwn ni'r eitro drwy y stad Cromlechau o Gofidio.

A heibio i heurllu gwarmor a phres y Gryddfannau i lawr i'r gornel.
Lle mae'r hen gryw yn ei bargeinio'n newydd.
Hen gyfeillion nad ydynt mwyach ond enwau mewn plwm.
I'r haen, nid aeth oer ni henaent.
Yma, nid oes ond gwynt y nos yn baglu ei ffordd drwy heolydd beddfeinu i grybo gwallt y meirw.
Gorweddant yn awr mewn gwecder di-lwybr.
A beichiau o anwireddau yn drwm ar gerig ei bedd.
Porthwyd y pryfed gan adael penglogau i clau'r winion.
Morwen a chyldant gorgi'r cigydd.
Dolennau o'r hen gadwinau gynt.
A'u hawl tragwyddol ar brifyrdd y pryd.
Mae'i gwraedd y gwellglas ar dyweirch y beddain gryn.
Ond, daw gwanwyn godi nebis i'w godymu.
A llif y meillion o socedau gwag.
Dyma fedd i fan y pwyswr.
Di awl dan dîn fi hwn ry oedd.
Mi roddai ag difynau faw dan i wynedd i neb.
Pryn, fydd hi bwysanta ar gloria'n y gorwchaf.
Beth pwy yw hwn?
Taw ni byth o'r fan.
Wyl dios ar gwych ni lais.
Pe gwydda i ofod caragrywio gwych yn dwy tar i feddau efallai.
Dwi'n dweud wrtho'n fuan.
Di ais di.
Carag dda.
Gan i bodio'n ddihau.
Carag dda.
Gyn ddeirio go dda.
Siawns bydd mwro gwntis a dytis yn hon.
Tawodd y gro gwych ni lais.
Dyma fedd heb gareg.
Eto, gwelais ei'r lysiau yn gorffwys ei pennau a'r luniau
glanenog gyllaf y bedd.
Aros.
Rwy'n cofio.
Rol bach ti'n ddol.
Ymwynaf a wisgo ddesgu dirioed.
Gwlythyn tra gwydol dan ei drwyn.
Tydd i'r claddu dad a chwlwm cysgu'n hŵyr am i oedd silicosaid.
Ti'n ei gofio'n iawn.
Di'n dwyl awch wyth ac ebyllach chi'n mannoll.
Mi'chafodd mewn bargain ym honc brig mawr ond syntyr.
Yma ni fargan ola.
Newid chydig bach.
Clai.
Cwsgrol bach.
Doedd angen heddiw na gorff.
Na sielf.
Na sach dros dy war.
Drapia.
Mae anglad Tom Hughes yn hir.
Dyma'i narall.
Mae graen ar hwn.
Beth oedd ei ddisgwyl gan Jonathan?
Y taclisa oedd yn i o'n oedd o.
Palmantau ei fargen fel Launt, Plas, Glynllifon a Llechi Prydd.
Ble bynnag yr aeth byddai Jonathan yn chwilio.
Yn chwilio'n ddyfal am Llechi Prydd.
Dyma'r ola o'r hen gryw.
Will byth ar gael.
Yn diog fi, William o'i gryu diw fedd.
Yn garw am stori.
Ach oedd hi fydd bach.
Yn garw am bopeth.
Ond gwaith.
Na hyd i a Will.
Dydd llun yng nghyfan mochalffu a'r gwaith newydd.
Bydd gen i flon sacha astrion amdanynt.
Dolen.
Ardholen.
O'r gadwyn gymdeithasol gref.
Bydd ei seddau'n wag yn y capel.
Cegin haff-we.
A chornel y sesion.
Bydd eraill rai yn crwydro i hen gynefin ar lethrau Cilgwyn.
Ac ar hyd yr hen lon.