Thủy Ngathân hạnh giới thiệu truyền đánh bóng người dưới trăngcủa nhà trăn Nguyễn Ngọc Nệmqua phần diễn đọc của tác giả Nga Hồng Đạp.Kỹ thuật âm thanh.Sông Làng vẫn đồn rằn,trên mảnh sân gạch rộng thanh thang trước nhà ông Chánh Tổng Hoán,Vào những đêm trăng nhạt tỏa ánh sáng mờ mờ pha lẫn hơi sương,có bóng người con gái tắc xóa,mặc áo dài trắng toát,thơ thần lúc ẩn lúc hiện,rồi biến mất trong vườn cây ấm u bên cạnh nhà bếp.Họ bảo,đó là một hồn ma oan khuất,chưa giấc nợ trần.Thưa bạn đọc,câu chuyện tôi sắp kể dưới đây xảy ra vào cuối thời Pháp thuộc tại một vùng quê nền Bắc.Do lời kể của một người trong cuộc,nay đã là một cụ già bước đi không vững,tôi xin cố gắng ghi thuật một cách trung thực nhất,mọi diễn tiến và mọi chi tiết mà người kể còn nhớ được.Xin mời bạn đọc cùng tôi bước vào cái không cảnh giòn giận của cõi âm qua câu chuyện Bóng Người Dưới Trăng.Tránh tổng hoán,ngay khi còn tài chức đã có tiếng là người khắc nghiệt.Trái khắc nghiệt đến độ độc ác của ông thể hiện qua những hành vi diễn ra từng ngày.Nhưng ông không thấy đó là một khuyết điểm.Mà trái lại,ông luôn tự hào cho rằng mình oai nghiêm và có uy quyền.Với dân chúng,với kẻ an người ở trong nhà,ông nhẫn tâm đã đành.Mà ngay cả với vợ con,ông cũng cứng rắn như gỗ đá,lạnh lồng như người dân nước lã,không để lộ chút tình cảm riêng tư nào.Như ông có cái thú được người ta sợ mình,vì ông coi đó là cái uy của một người vừa có chức,vừa có tiền,tha hồ tác yêu tác quái ở vùng nông thôn giữa hàng ngàn người dân thấp cổ bé miệng.Tuổi chưa đến năm mươi,nhưng ông khệnh khạng đóng vai già chất tuổi,và cả tổng,bất cứ ai chẳng may gặp ông,đều phải đoán ý ông mà chấp tay,vái trào từ đằng xa cho phải phép.Con xin phép lại cụ Tránh à!Lời chào ấy ông nghe quen tài lắm,cho nên vô phúc cho ai tình cờ gặp ông ngoài đường mà lại tỏ ra thân mật,quên không gọi ông bằng cụ.Cụ Tránh hoặc cụ Tòng.Chẳng hạn anh Hào con ông thợ nung gạch trong làng,một hôm vác quốc ngoài đồng trở về gặp ông Tránh giữa đường.Anh bỏ nón hạ quốc,cuối đầu chào lớn.Ông Tránh đi dạo mát à,ông Tránh sơi cơm chưa à?Ông tránh coi đó là một lời bất kính,cho nên lập tức ông trừng mắt,vẫy anh Hào lại gần,rồi bất trời tát cho một cái ngảy đông đón mắt và mắng.Bố mày cũng không được gọi tao bằng ông,không chi là mày.Cuồn láo léo,không biết trên biết dưới gì cả.Lần sau còn thế,tao bỏ tu.Nghe chưa?Nghe chưa?Anh Hào díu dít,vâng giả hai ba lần,rồi xin lỗi bước đi,mặc dù anh chưa biết mình có lỗi gì.Kể ra người ta sợ ông Tránh cũng phải.Dạo còn tại chức,có lần ông lên Hầu Quan huyện để ngộp tiền cho quan ăn Tết.Lúc trở về,trời cuối năm rét cam cam,lại gặp cơn mưa phùn lây thê.Ông Tránh ngồi chiếm chỉ trên xe.Anh phu xe gò người kéo đi ngược chiều gió,khiến sức nặng phố Pháp của ông càng nặng thêm gấp bội.Bắt chợt anh phu xe vóc chân vào cục đá trên đoạn đường trơn,làm anh ngã chúi xuối.Hai càng xe trống mạnh xuống đất.Ông Tránh cũng xuyết lộn cổ té theo anh.Anh luống cuốn đứng dậy,ngâm hai càng xe lên,đồng thời van lại xin lỗi ông Tránh.Nhưng cơn thịnh nộ đã nổi lên theo thói quen.theo thói quen,ông tránh cầm ba tong vụt lê lịa xuống đầu anh.Cái ba tong biểu lộ uy quyền của ông thuộc loại gỗ muôn,nặng và cứng như thép,lại bọc sắt ở đầu,nên vô phúc cho ai,bị ông xuống tay.Đánh người như thế là chuyện bình thường,ông chỉ định ra ngoài thôi,chứ không có chủ ý giết người.Nhưng không ngờ anh phu xe ngã vật xuống,giãy ruộ mấy cái,máu chảy tràn hòa lẫn với nước mưa,chết luôn trên vũ đù.Án mạng nặng như thế mà không sao lại.Ông Tránh chỉ tốn quá tiền lớn cho quan huyện,để quan ra bản án,gán tranh phun xe là người của hội Kim,chống nhà nước bảo hộ,âm vưu ám sát ông Tránh Tổng.Thế là xong.Thời ấy biết bao nhiêu người ngồi tù oan hoặc bị đi đầy biệt sứ vì cái tội giả tưởng là nấu rượu lậu hoặc tệ hơn là làm loạn chống Pháp.Quy quyền ông Tránh càng lớn hơn sau khi giết ảnh Phu Xe mà không bị giam ngày nàocũng không mất chức Tránh Tổng.Tiếng đồn về thân thế của ông càng lan rộng hơn khiến người ta càng sợ.Và ai bất hạnh lắm mới phải khuôn nốn đến gõ cửa nhà ông nhờ và chuyện giấy tờ hoặc kiện cáo.Ông Tránh cứ sống ung dung nhà cao cửa rộng,kẻ hầu người hạ mà hưởng lọc của thiên hạ giữa bao nhiêu dân làng cùng khổ chung quanh.Nhưng dòng đời không phải lúc nào cũng bằng phẳng.Năm ấy,mới ăn xong cái tết linh đình thì ông tránh gặp cơn gia biến bất ngờ mà chưa bao giờ ông lường trước được.lường trước được.Đó là cô Khuê,con gái đầu lòng đang ở chung với ông,phải lòng anh Thổ,con nhà cụng đinh nghèo nhất là,đến làm thuê cho ông.Ông tránh có hai vợ chính thức,chỉ sinh toàn con gái,nên mới đây ông vừa lấy thêm bà thứ ba,dĩ nhiên còn rất trẻ.Bà vợ đầu,cho ông hai cô là Khuê và Cúc.Khuê năm nay vừa 19,hiền lành và khiêm tốn,Cả làng cứ khen mãi là không giống bố.Không giống bố bởi tính cô bình dị,thương người,đối xử hòa nhã với kẻ ăn người ở trong nhà.Cách đây sáu tháng,ông Tránh tạo thêm căn nhà ở bìa làng,phá đi để xây nhà gạch mới cho bà vợ thứ ba.Nói đúng ra thì chẳng phải ông bỏ tiền ra mua căn nhà ấy,mà vì gia chủ gán nợ cho ông.Nhà ở vào địa thiết thấp nên ông Tránh gọi người đến đào cái ao lớn phía sau,vừa để nuôi cá sau này,vừa để lấy đất,đắp nền cho căn nhà mới.Tránh mùa lụt tháng 7 vẫn thường diễn ra khi nước sông dâng cao.Trong số hàng chục người đàn ông lực lưỡng ngày ngày hì hục gánh đất đổ nền,có chàng thanh niên tuổi vừa nôi mươi tên là Thủ,mộ cô cha,mẹ là người chăn việt,dựng tròi lợp lá sau sân đình.Thủ với Khuê cũng là chỗ quen biết từ lâu,bởi thủ nhỏ Thủ có đến chăn trâu cho ông Tránh,và thường đi bắt cả cuốn cho Khuê vào những ngày nước lớn.Vì cùng trang lứa nên dễ thân nhau,Khuê vẫn thường lén cha mẹ lấy kẹo bánh cho Thủ vì biết Thủ rất nghèo.Lớn lên Thủ có sức khỏe nên lâu lâu cũng được ông Tránh gọi lại sai việc,chẳng hạn đặt lúa hay tác ao cá hoặc phụ thợ hồ lát sân gạch.Và bây giờ anh có mặt trong toán người đào ao,đánh đất đổ nẹo.Mỗi buổi trưa khi nhà ông Tránh gánh cơm ra cho thợ,cô Khuê thường đi theo,và trời xuôi đất khiến cô bỗng để ý đến thủ.Cô gọi thủ lại hỏi thăm,và lâu lâu rúi cho thủ thêm khu quai luộc,vì biết sức thủ,đang lớn, lại làm việc nặng nhập, cần bồi dưỡng.Từ lâu ông Tránh vẫn có ý định gà khuê cho con trai đầu lòng của ông Lý Trưởng.Chẳng ngờ cô lại thích người cùng đinh,không quan tâm đến cái truyền thống môn đăng hộ đối.Được cô chủ chiếu cố,thủ vừa mừng vừa sợ.Mừng vì con gái cụ Tránh đói thương đến thân phận bọt bèo của mình,nhưng lại kinh sợ vì cái oai tàn độc không đương tay của cụ Tránh.Lừa gần rơm lâu ngày cứ thế mà bén dần.Những ánh mắt nhìn nhau chứa trăn ân tình mà chỉ hai người biết với nhau.Đám thợ chất pháp chung quanh có bao giờ *** tưởng tượng ra con gái ông Tránh mà thèm để ý đến thằng Thủ nghèo nhất là.Chuyện công chúa lấy thằng Bán Than chỉ có trong cổ tích chứ làm gì xảy ra được ở ngoài đời.Cho nên không một người nào ngờ vượt mối tình thầm kín giữa Khuê và Thủ.Một hôm trong bữa ăn chưa tập thể,Khuê bào Thủ.Anh Thủ,chiều nay anh khỏi gánh đất nhé.Ăn xong,anh theo tôi ra đằng kho ***,bố tôi có việc nhờ anh đấy.Thủ hiểu ý,nhưng trước mặt mọi người,anh làm bộ lo lắng hỏi lại.Bẩm bẩm cô cụ cụ đòi tôi có việc gì đấy ạ?Huê vừa quay đi vừa đát.Ừm, tôi không biết,bố tôi dặn làm sao thì tôi chỉ biết nói như thế thôi,anh đừng có hỏi lâu thôi.Một người lớn tuổi hơn đang ngồi ăn lên tiếng mắng thủ để lấy lòng khuê.Thằng này cứ hay hỏi lần thẳng,cô sai gì thì mày cứ làm,gặp cụ tránh mà hỏi lôi thôi thì có ngày ốm đỏ.Thủ gặt đầu nhìn Khuê khúng lúng nói,bầm cô xin cô tha lỗi cho,để tôi xuống rửa chân tay rồi,rồi tôi chạy lại hầu cụ ngay kéo cụ lại mán chết.Giết lời,thủvới cái áo nâu máng trên tàu lá chuối,mặc vào rồi lao xuống vũng nước bên cạnh,khoáng đôi bàn tay cho trôi bớt đất bồn đã khô mết vào những kẽ.Khuê đọi nón đi trước,rẽ khuất ở con đường hai bên tre mọc um tùm,thủ nhớ nhát chạy theo,lòng hồi hộp khôn tà.Cô dẫn anh lại kho rơm của bố cô,vốn cũng là một căn nhà của nông dân bị ông Tránh siếp nợ trước đây.Bà Tránh bảo cô lấy hai người khỏe mạnhđể làm lại thức chuồng bò,nhưng cô chỉ gọi một mình thủ.Đó là lần đầu tiên hai người ngồi bên nhau,trên chức võng sách căn ngang căn nhà vắng vẻ,mở đầu cho những ngày hồi hộp kế tiếp,và cũng là bắt đầu một thảm kịch ghê hớm xảy ra cho gia đình ông Tránh.Một buổi sáng khuya chạy ra tình thủ lúc mặt trời mới lên,nâng chừng rạng che.Trái với thời khóa biểu thường lệ là cô chỉ thường theo người nhà gánh cơm chưa ra cho thợ.Ông Tránh lúc này hay ở bên nhà vợ lẽ cho nên Khuê đi lại tương đối tự do.Bà Tránh thì lại khuyến khích con quán xếp liệt nhà điều động thợ cấy thợ gặt và kiểm tra châu bò gà vịt.Đừng để tài sản loạt vào tay các bà vợ bé của ông Tránh.Chuyện tình giữa Khuê và Thủ chỉ một thời gian ngắn,đám thợ gánh đất đã biết gần hết và tò mò bàn tán với nhau luôn mồ.Bàn tán với nhau thôi,chứ không ai *** loan tin công khai cho xóm đàn,vì ai cũng sợ uy ông Tránh.Hỏi Thủ thì Thủ vẫn chối,vì sợ đến tay ông Tránh sẽ ốm đọt.Có hôm Thủ tâm sự hết với mẹ trong bữa cơm tối,làm bà mẹ kinh hãi lạng người,rồi ngớ nước mắt than.Rồi ơi,nếu quả như thế thì nhà mình hết phúc rồi con ơi.Cụ Tránh mà biết được thì đời nào cụ ấy để yên cho,bảy chết rũ tù thôi con ạ.Thù cũng sợ lắm,nhưng vẫn nói cứng.Mẹ cứ nói thế chứ cha mẹ nào chả thương con.Nhất là cái Khuê nó là con gái đầu lòng của cụ Tránh mà.Cụ ấy chiều nó lắm.Nó bảo con là nó sẽ nói khéo với cụ Tránh để cụ ấy cho chúng con lấy nhau.Bà mẹ lắc đầu thở dài.Con ơi là con,tài họa đến nơi rồi mà không biết cái gì hết.Đểa đeo chân hạn thế nào được.Người ta giàu sang phú quý như giời.Còn mình thì bất quá cũng như cái đứa ăn mầy trong làng.Mọ cua bắt ốc sống qua ngày còn chưa nên thân nữa con ạ.Nơi nào người ta đoãi hoài đến mình.Rồi bà lau nước mắt cay đắng tiếp.Mẹ nói nhá,cây trò đời hết mà trèo cao thì ngã đầu.Người ta bảo kình nghê vui thú kình nghê,tép tôm thì lại vui bể tép tôm.May em hãy phải biết thân biết mận mà chấm dứt ngay đi con ạ,không có định mang họa vào thân.Khó may mà khó lây cả mẹ nữa đây con ạ.Thổ ngồi im ngấp nghĩ,anh cũng hơi lo,nhưng vẫn tin ở Khuê,cho nên những gặp cỡ vụ trộm vẫn tiếp diễn như thường.Cho đến sáng nay,Khuê cắp nón ra tìm,nhét mặt xanh xám ưu tư,móc thổ từ giấy ao lên,lôi ra một góc thật xa,hút sau bụi chuối,rồi dương dướng nước mắt bảo.Anh ơi,hình như là em có mang rồi.Thủ buông rơi cái xèn,chết điếc một lúc rồi mới lập cập nó.Úi dồi,thế thì bỏ mẹ rồi,làm thế nào bây giờ?Anh nhìn cái nền nhà đã đắp gần xong,chỉ độ một tuần nữa là nghỉ việc.Anh thẫn thờ ngồi bệt xuống đám cỏ lắm lánh nước bên cạnh gốc cây suối,có những quả chín vàng.Khuê cũng ngồi xuống theo,nước mắt tôn trào và bào.Em,em cũng chả biết tính sao nữa.Thôi thì đến nước này,đành phải thú tội với bố em.Thú thật hả?Tất nhiên là phải thú tội rồi.Nhưng hẵng khoan,hẵng khoan cho bố em biết.Em nên thú với mẹ em trước.Ngay ra mẹ em nói đỡ hộ vài câu,thì bố em mới bớt giận.Thủ ngừng lại,đột ngột nhìn Khuê và hỏi lại,mà đã chắc gì có mang?Khuê gật đầu gắt nhẹ.Chắc chứ sao lại không?Em biết chứ,chồng người em đó, nó khác lắm.Thủ thở dài rồi khổ sở nhắc lại.Hứ,đến nước này thì em nên thưa chuyện ngay với mẹ em đi.Khuê cúi xuống, cục mặt trên đầu bối thút thiết khóc.Thủ mỗi lòng,nắm lấy bàn tay Khuê và tha thiết bà.Em ơi!Em khố xin với mẹ em cho chúng mình lấy nhau.Nhà anh nghèo,em biết rồi,nhưng anh sẽ ra sức đi làm bảo bọc em và con.Có cơm ăn cơm,có cháo ăn cháo.Quý hồ anh được sống bên em.Anh thề có rời đất làm trứng.Anh sẽ hết lòng hết sức để trả ơn em đã gói hoài đến anh.Khuê cảm động,ngước lên lắc đầu nước mắt đầm đìa.Anh, anh đừng nói thế,lỗi ở em.Thôi,hay là anh đi làm với người ta đi,để em chạy về thưa chuyện với mẹ em.Bố,bố không có nhà,lúc này em nói là tiện hơn hết.Rất lời, Khuê cắp nón đứng dậy lào đảo bước đi,Trên mảnh đất,gập cành phủ đầy cỏ rạc,Tiến ra con lộ chính,có rạc che hai bên giật mắt.Thủ cũng đứng lên,xót xa chồng heo cho đến khi bóng khuê khuất hẳn,Mới lẫn dẫn xuống ao,tiếp tục đánh đất.Khuê về đến nhà ráo rác nhịn quanh rồi vào vùa đặc vật ra giường,sụt sổi khắp.Sinh hoạt trong gia đình vẫn diễn ra như thường lệ.Chị bếp đang vo gạo thổi cơm,có sự phụ giúp của Cúc,em gái Khuê,trong những ngày phải nuôi cơm thợ.Một người đàn ông và một người đàn bà khác thì đang chuyển thóc ra sân phơi.Bà tránh ngồi trên sập cụ, ở gian giữa,vừa bổ cao vừa theo dõi công việc mọi người.Bà cầm cái quạt nan đứng dậy,tiếng ra hèn và lớn tiếng ra lạnh cho hai người đang phơi thóc trên sân gạch.Này,lấy cái cao,cao cho mỏng ra,đổ một hai tiếng đồng hồ lại cao lại một lần nữa cho thật đều.Để lúa ấm,mai kia đổ vào kho nó mọc mầm thì chúng bay chết với bà.Rồi bà quay vào, hỏi bơm cô.Thế cái quê nó đi đâu từ sáng đến giờ.Con cái nhà này hay thật đấy,sáng mở mắt ra là chẳng thấy đâu cả.Cúc ở trong bếp chạy lên đáp.Dạ, chị ấy mới về đấy mẹ,chắc ở trong buồng đấy.Bà Tránh cầm quạt phe phẩy bước lại đầu nhà.Căn nhà ngói rộng ngang,kiến trúc kiên cố nguy nga,dành một buồng ở đầu bên kia cho hai cô con gái.Bà Tránh vừa đẩy cửa buồng Khuê,vừa hỏiCái Khuê có trong này không?Đi đâu mà tao gọi mãi, không thấy.Khuê đang nằm,ngồi bật lên và lau vội nước mắt.Bà chánh khựng lại nhìn con,rồi tiến lại gần,dè giặt hỏi.Mày sao thế này?Ốm đây hả?Khuê sợ hãi ngước lên,lấm lét nhìn mẹ rồi nói nhỏ.Dạ con mệt.Bà mẹ đứng yên lặng nhìn con thêm một lúc,giật mình vì linh tính cho bà thấy có chuyện khác thường vừa xảy đến với đứa con gái đầu lòng mà bà giành hết tình thương.Bà chưa kịp hỏi thì Khuê đã hòa lên khóc lớn.Bà tránh trở thấy tim mình thất lại như sắp nghẹt thở.Đôi tay run run buông rơi cái quạt xuống đất,bà lập cập nhiến rang hỏi Ôi giời!Còn kia,con * thổ tả chết mơ chết mụi kia,mày đổ đốn ra rồi phải không?Hỏi câu ấy,bà hy vọng là Khuê sẽ chối.Nhưng Khuê không đáp,chỉ ngước mắt lên nhìn mẹ bằng ánh mắt van nải,rồi càng khóc lớn hơn.Thái độ ấy chính là lời xác nhận của Khuê.Bà tránh lùi lại khép kính cửa buồn,rồi quay vào chỉ mặt Khuê giích lên.Thấy không?Nói ngay không thì bà trốn sống bây giờ.Mày đánh đĩ với thằng Phải Gió nào?Thằng con nhà vô phúc nào?Giời ơi là giời! Giõ đẹp mặt chưa?Này này, mày, mày bôi do cháp chấu vào mặt tao nhá.Bố mày mà biết được thì gọt đầu bôi bôi thả bè chuối chôi xong đấy.Giời ơi là giời! Sao mà tao khổ thế này?Con ơi là con!Mày giết tao đây này,mày giết cả nhà đây này, khuê này!Bà ngừng lại để thậm,nước mắt trào ra trên khuôn mặt nhược nhạt.Khuê gión rén tụt xuống,quỷ trước mặt mẹ bà thút thít vang xin.Mẹ,con chết rại,mẹ ơi xin mẹ cứu con.Bà tránh dùng ngón tay dí mạnh vào chán con,khiến Khuê té ngửa ra.Bà nhắc lại.Nhưng mà mày ngủ với thằng nào?Nói,nói mau.Nói để tao bảo bố mày gan họp nó ra,cống cổ nó vô tù.Khuê lại quỷ lên và ấp ống đáp.Thưa mẹ,anh Thủ,nhưng mà lỗi tại con,lỗi tại con mẹ ơi.Và tránh ngửa mặt lên trời,sơ hai cánh tay gào lớn hơn.Thằng Thủ,con con mẹ chăn viên,ôi trời cao đất giày ơi.Con tôn nó cành vàng lã ngọc mà nó đem thân chơi cái thằng mỡ nó giày vò.Con ơi là con,khôn ba năm này dãi có quốc gia.Ôi giời đất ơi,chồng xuống đây đây này ông giời ơi,tôi có ngờ đâu rồi nhỉ.Rồi bà ngồi phịch xuống giường và hai mẹ con cũng khóc.Huy đi bằng đầu gối lại gần,gột mặt trên lòng mẹ,nước mắt đầm địa ướt cả lớp váy đen nhính của bà.Ba hôm sau,ông Tránh Phòng mới từ bên nhà vợ bé trở về.Bà Tránh đã khóc hết nước mắt,người gầy giạc đi,hố mắt trũng sâu,nét mặt mơ phở như người mắc bệnh hậu sản.Bà vừa giận vừa thương,ngẫm nghĩ cố tìm lời van dinh cho con gái,bởi biết tính chồng bà hết sức nhẫn tâm.Buổi tối lên giường,bà tỷ tê kể hết mọi chuyện.Ông ngồi bật chạy,với cái gối mây quăng mạnh vào tường,làm rớt bức tranh mạc thủy xuống nền gạch,mạnh thủy tinh vỡ vụn,bắn tung thuế.Ông chạy lao sang bổng con gái.Bà Tránh đã chuẩn bị trước,cuống quyết chạy theo,ôm lấy hai chân ông và bảo.Ông ơi,ông ơi,chuyện này trong nhà ngoài ngõ chưa ai biết cả.Chỉ mới có mình ông với tôi,ông định làm âm lật hay sao?Còn gì là thế diện của ông nữa,nhà mình kẻ ăn người ở nó đầy rãi ra,đừng để tiếng xấu nó lọt ra ngoài.Ông tránh hất mạnh,đầy văng bà vợ ngã năn ra,rồi nghiến răng trèo trèo.Tôi phải giết con khốn nạn này,thứ vôi dày ngựa xéo ấy để sống làm gì cho nhục nhãn dòng họ nhà mình.Tôi giết nó,tôi giết nó cho tôi tống mẹ con thằng kia vào tù.Bà tránh lại lao tới,ôm chặt lấy cả hai chân ông và tha thiết nói.Tha thiết nói,Ông ơi ông, tôi vàn ông mà,tôi cắn giơm cắn cỏ lại ông,hổ dữ cũng không ăn thịt con mà,huống chi là người,chuyện nó lỡ ra rồi,mấy hôm nay này,tôi xé gan, xé ruột, mất ăn, mất ngủ,ông cũng thấy đấy,nhưng mà con tôi,tôi rứt ruột đẻ ra,chả lẽ,chả lẽ tôi làm sao bây giờ,ông ơi ông ơi ông tha nó,tôi xin ông, tôi lạy ông mà.Ông Tránh vẫn bước đi kéo lê bà Tránh trên hình gạch,bà Quyết bám chặt hai chân ông và sột sồi tiếp.Ông có thể, ông cứ đi biển biển,trả mấy khi về nhà.Tôi thì, tôi chỉ có mình nó với cái cúc.Ôi trời ơi, tôi lạy ông mà,tôi trăm lạy ông,tôi ngàn lạy ông,xin ông tha nó ông ơi.Ông Tránh vẫn cường Quyết,bà im đi,chẳng thà tôi không có nó.Có nó!Nói thế,nhưng ông lào đào quay vào,tím lại giường và nằm vặt xuống,rên hờ hờ như người lên cơn suyễn.Trời đất quay cuồng trước mắt ông.Ông vứt tự coi ông là người danh gia vị tộc,không phải chỉ riêng ở cái tổng Vĩnh Xuân này.Mà hơn thế nữa,cả huyện, cả tỉnh còn phải kiêm nể ông.Thế mà nay con ông đưa ông vào cảnh xấu hổ nhúc nhơ như thế này,Sáu hội Việt Nam có những truyền thống suy nghĩ sai lầm,nhưng được chấp nhận từ đời này qua đời khác.Chẳng hạn những trường hợp cũng chánh,chọn hư danh hơn cả mạng người,dù mạng người ấy chính là con gái của mình.Sợ xấu hổ vì tiếng đồn đến nỗi muốn con phải chết đi cho đỡ nhục,ông nằm vắt tay lên trán,nghĩ cách chừng trị con gái,Và nhất là thủ đoạn trả thù thằng Khố Rách Khao Ôn,con bà Trăn Việt ngoài tình nàng.Chúng nó phải đền tội,đã làm ông mít mặt với xóm lạc.Quan trên trong xú,người ta chóc vào.Bà Tránh thích chồng nằm im,tạm mừng trong lòng,dón rén đến ngồi ghé xuống bên cạnh,rồi đưa ra một số đề nghị để giải quyết vấn đề.Nhưng ông Tránh rừng như không nghe thấy gì nữa.Ông vẫn nhắm mắt,không nói lời nào.Một lúc sau ông ngồi bật lên và nghiêm khắc bảo vợ.Ngày ngày mai tôi không còn muốn nhìn thấy mặt con Khuê trong căn nhà này nữa.Bà bảo nó đi đâu thì nên cho khuất mặt tôi.Tôi mà nom thấy nó thì bà đừng có trách tôi.Bà tránh khổ sợ nó.Nhưng mà nó bộ mang giả trờ.Đi đâu bây giờ?Tôi xin ông để tôi thu xếp.Tôi đưa nó lên tỉnh,thuê nhà trọ cho nó.xinh nở xong mẹ tròn con vuông rồi thì tôi đón nó về.Ông cũng không muốn nuôi cháu ngoại thì tôi đem cho các bà sơ trong viện mồi côi cũng được.Ông tránh gạt vợ sang một bên và cứng giác nó.Tôi cấm bà không được can dự vào việc này.Tôi cấm bà bảo nó khăn gói cút đi khỏi làng này ngay ngày mai.Tôi kỳ hạm cho nó nội nhật ngày mai phải xéo khỏi nhà tôi.Đi đâu cũng chết bơ chết bụi mà kệ nó.Còn không thì tôi cho nó một liều thuốc đồng.Riêng con mẹ,con thằng thú thì tôi sẽ cho rũ tục.Bà Tránh toan lên tiếng tiếp tục xin cho con,nhưng vừa mở miệng ông Tránh đã gạt ngay.Bà cầm đi,đừng để tôi lộn thiết tôi bóp cổ nó chết tôi ngay bây giờ.Rồi ông bước lại,mở tủ lấy ra chai thuốc độc để trên mặt bàn bên cạnh,cái níu bát và nhấn mạnh.Thuốc đây,bà đưa cho nó,chết quách đi cho tôi đỡ ngỡ mắt.Bà Tồng muốn biết tính chồng nên sợ hãi ngồi im,rồi dón *** xuống đếp lấy trò lên quách mảnh thuyệt tình văn vãi trong buồn.Nhà có đến ba người nàng,nhưng giờ phút này bà không muốn câu chuyện trở hoang của con lọt ra ngoài,nên bà thành đành làm lấy.Vừa quét nhà,bà vừa liếc lọt thuốc mọc trên bà ngọt giống mình.Lọt thuốc ấy,chồng bà mua của ông thầy Tàu đã lâu,không biết mua nhằm mục đích gì,lúc nào cũng cất kỹ trong thủ.Chẳng ngờ chồng bà còn nhớ,mà lôi ra trong cơn hoạn nặng nàng.Quách buồn xong,bà Tránh mang cái trổi xuống bếp,rồi sang phòng con gái.Tuy đau khổ, nhưng bà vẫn còn mừng là ông Tránh chưa xuống tay nặng nề với Khuê.Ông đã từng cầm bathong đánh chết anh Phu Se,mà không mảy mai hối hận chút nào.Thì hốn chi gặp lúc quất hận con gái,ông dễ dịp buông tha.Đứa em khác mẹ của Khuê,tức là con và vợ thứ hai của ông Tránh,Đi xem hát trèo rồi hẹn hò với trai.Ông Tránh biết được,đã hầm hầm chạy sang,lấy đòn gánh phang gãy một chân,làm con bé mười sáu tuổi phải bó bột,buộc thuốc đến mấy tháng,mới đi lại được bình thường.Bà tránh nhẹ nhẹ đầy cửa bước vào.Ngoạn đèn dầu leo lét,đặt trên nắp tù,soi mở khuôn mặt thảm nở của Khuê.Khuê giật mình ngợn lên.Từ chập tối đến giờ,cô vẫn lo âu chờ đợi con thịnh nộ của bố,và ngạc nhiên chưa thấy bố cô lao sang trần trị như cô dự đoán.Bà Tổng bước vào hỏi nhỏ.Cái cúc nó đâu?Khuê lau nước mắt đáp nhỏ.Dạ, nó vừa đi tắm.Lúc nãy nó có hỏi thăm con.Con kể hết đồ đuôi cho nó nghe rồi.Nó cũng khóc và hứa với con là nó sẽ giữ kín.Bà Tránh thở hát ra,giờ cầm cái quạt nan phe phày cho con nỡ nắm.Bà giươm giướng đứt mắt,kể cho con tất cả những điều ông Tránh vừa nói,ý ông đã quyết,không lây chuyển được nữa.Một là quê,trốn khỏi làn.Hai là tự vận,để khỏi làm nhục sa các.Rồi bà sột sồi kết luận.Tội kết luận.Mẹ chỉ cứu con được đến thế thôi.Hiện bố con nóng lắm.Thôi thì con chịu con lánh đi một thời gian.Mai kia sinh nở xong á,tao sẽ nói khéo với bố mày rồi xin cho mày về.Khuê càng động ôm lấy vai mẹ.Bà Tòng nhìn ra săn và tiếp.và tiếp.Bây giờ trời tối quá,sáng mai con gặp thằng Thủ sớm nhé,bà định với nó xem thế nào,đem nhau đi đâu thì đi,tiền bạc không phải lo,mẹ cho con một ít làm vốn,với lại mẹ cho con đôi hoa tai của mẹ,phòng khi túng thiếu.Nói được mấy nhiêu,bà Tránh sốc động bật cờ.Khuê tuột xuống sờ,lau nước mắt rồi quỳ xuống chất tay,lại mẹ ba lạnh và nóiVâng,con xin vâng lời mẹ.Mẹ ở nhà giữ gìn sức khỏe.Con, con ơi con trốn rồi thì con sẽ tìm cách liên lạc về.Con, con sẽ thuê người đưa tin về cho mẹ.Bà Tránh đỡ con gái dậy và bảoThôi con đi nằm nghỉ đi,nhớ sáng mai chạy ra gặp thằng Thủ ngay rồi thu xếp mà đi,chở nhá nhèm tối hẵng đi,đừng có cho người ta non thấy.Lên huyện là tiện hơn cả,đây lên huyện thì chỉ một đường thôi,phố huyện đông đúc chả ai biết mình là ai.Đến phố huyện thì thuê buồng trọ,ngủ tạm qua đêm rồi từ từ tính.Có việc gì cần thì thuê người tín cẩn đưa tin về cho mẹ.Dặn họ là tìm khách gặp riêng mẹ thôi nha.Đừng cho...cho...cho bố con biết nha.Dạ đây.Bà quay ra khép cửa lại và trở về buồn bên kia với chồng.Sáng hôm sau, Khuê cắt nón ra tìm Thủ thật sớm.Nhưng Thủ đã bỏ trốn từ hôm qua,sau khi Khuê báo tin có bầu,không *** đến khiêng đất nữa.Cái uy và cái ác của ông Tránh lớn lắm.Lại thêm lũ thợ đồng nghiệp bàn ra tán vào,làm thủ hoàng hốt,không còn can đảm đi làm vì sợ ông Tránh bắt chợt cho người ra bắt trói giải liên nguyện.Khuê cũng đoán thủ sợ bố mình nên nằm lì ở nhà.Cô thất tả đến thằng nhà thủ,tức là cái tròi lá dựng sau đình làng.Bà Lưu mẹ thủ đang đứng ở mờ ao,cầm cái que đùi Việt,giật mình thấy con gái ông Tránh tỏng hoãn hạ cố đến thăm con trai mình.Bà vội lật đật chạy lại đón và ráo rác nhìn quanh,xem Khuê có đem theo người đến bắt mẹ con bà hay không.Ở nhà quê,những người thấp cổ bé miệng,luôn luôn sợ hãi bất cứ ai quyển thế hơn mình,nhất là những ông Lý, ông Tránh,dù đã mãn nhiệm.Khi biết chắc Khuê chỉ có một mình,bà Lưu hồi hộp nói,Dạ, chào cô, cô lại chơi à?Khuê gật đầu.Không ***,cháu chào bác ạ.Thưa bác,anh Thủ có nhà không ạ?Mẹ Thủ tỏ vẻ ngạc nhiên.Ờ,ơ hai,tôi tưởng là nó đi làm bên hai cụ rồi ạ.Vừa nói, bà vừa đâm đâm nhìn Khuê rõ rách,vì Thủ đã cho bà biết là Khuê có trở.Khuê thất vọng đáp.Thưa,hôm nay anh ấy không có ra ngánh đất ạ?Bà mẹ ngơ ngác hỏi lại.Hơ ngác hỏi lại.Ơ,thế thì nó đi đâu ạ?Lạ nhề.Khuê ướt lệ nhìn quanh sân đình.Thời gian gấp rút quá rồi.Ngội ngày hôm nay cô phải gặp Thủ để cùng trốn khỏi làng.Hành trang và tiền bạc mẹ cô đã sắc sẵn.Cô hỏi bà Lưu.Thế anh Thủ đi lâu chưa bác?Bà mẹ nhấn mạnh.Thì cũng như mọi khi.Sáng dậy thì ăn 8 bát ngô rồi nó vác xẻng đi ngay.Tôi tưởng là cả tuần nữa mới đổ nền xong ạ.Khuê hứng hở đáp,Vâng thì cả tuần nữa mới xong ạ.Rồi cô đứng tần ngần ngói ra sân đỉnh.Bà Lưu nhìn nét mặt xanh xám lo âu của Khuê,Lòng thương cảm vô biên,bất đắc dĩ nói,Hay là giúp cô vào nhà ngồi chơi tạm chờ nó về ạ?Khuê cũng bất đắc dĩ phải theo bà Lưu chui vào tước lều siêu vẹo của mẹ con bà.Cô mùi lòng nhìn rang sớt nhỏ bé và huê hắm của người yêu,của người yêu chỉ có mỗi chiếc võng nhỏ.Cho bà ngủ,con Thủ thì nằm trên cái ổ ***,ngay bên cạnh mấy cái thúng ấp chứng Việt.Bà Lư ngợ ngùng xoa tay phân trần.Dạ,cái thằng Thủ nó có nói chuyện với tôi.Cô có lòng đoái thương đến nó,thật quý hoá quá.Nhưng mà tôi biết chắc là không đời nàohai cụ bên ấy bằng lòng vì,vì mẹ con tôi là cùng đinh ở cái làng này.Nói cho cô thương nhé,tôi chỉ có mỗi mình nó,bố nó chết lúc nó mới có lên ba,tôi thì ham hai,ở quá cho đến bây giờ,mẹ quá con cô đùng bọc lấy nhau,cho nên chỉ đủ bữa cơm bữa cháo thôi.Thôi thì duyên giời nó sắp đặt,cô với nó liệu thế nào mà xuất xếp với nhau.